اعلام سرانه مقالات اعضای هیات علمی در دانشگاه‌ های جامع و صنعتی

به گزارش وبسایت هیات علمی، بنا بر اعلام روابط عمومی مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC)، دکتر سید احمد فاضل زاده رئیس مؤسسه ISC گفت: مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) به عنوان سومین پایگاه استنادی مستقل جهان بعد از دو پایگاه اسکوپوس و وب او ساینس، رسالت پاسخگویی به بخشی از نیازهای علمی، پژوهشی و فناوری کشور در زمینه هدایت، سنجش، ارزیابی و رصد علم و فناوری یا ایران، منطقه و کشورهای اسلامی جهان را بر عهده دارد. با توجه به اینکه پایگاه‌های اطلاعاتی عمدتا تحت سلطه کشورهای غربی است و با توجه به تاکید مقام معظم رهبری بر راه اندازی یک پایگاه استنادی برای کشورهای اسلامی، پایگاه ISC راه اندازی شد.

سرانه مقالات اعضای هیات علمی در دانشگاه‌های ایران چقدر است؟

رئیس موسسه ISC گفت: این مؤسسه به عنوان اولین سامانه استنادی جهان اسلام به نمایه سازی جامع نشریات علمی معتبر پرداخته است. شایان ذکر است، با توجه به اینکه تلاش شده است این مجلات پوشش زبانی متنوعی از کشورهای اسلامی از جمله فارسی، عربی، انگلیسی، فرانسه و… را در بر داشته باشد، در تخمین بهره‌وری دانشگاه‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا تعداد زیادی از انتشارات علمی اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها به زبان فارسی است که در سایر پایگاه‌های بین المللی نمایه نمی‌شوند و  بدون در نظر گرفتن تولیدات علمی نمایه شده در پایگاه ISC نمی‌توان آمار دقیقی  از تولیدات علمی و بهره‌وری دانشگاه‌ها  که همزمان کارایی و اثربخشی را تحت پوشش قرار می‌دهد و از مهمترین ابزاهای سنجش عملکرد در ارگان‌ها و سازمان‌ها محسوب می‌شود به دست آورد.

وی افزود: خوشبختانه به طور میانگین هر دانشگاه ۴۲۳ مقاله نمایه شده در پایگاه ISC دارد که نشان دهنده ضریب نفوذ مؤسسه ISC در سطح جامعه دانشگاهی است. همچنین، سرانه انتشار مقالات ISC برای هر عضو هیات علمی به طور میانگین ۱.۴ است که در مقایسه با سرانه مقالات بین المللی اعضا هیئت علمی دانشگاه‌ها که برابر ۱.۲۳ است عدد بزرگتری است که عمدتا به دلیل گستره متنوع زبانی در انتشارات ISC است که مقالات فارسی که عمده آن‌ها در حوزه‌های علوم انسانی و اجتماعی است را پوشش می‌دهد.

فاضل زاده خاطر نشان کرد: بهره وری در دانشگاه‌ها نیز مانند سایر سازمان‌ها باید مورد بررسی و مطالعه قرار گیرد و از آنجایی که یکی از مهمترین کارکردهای دانشگاه پژوهش است، بررسی بهره وری دانشگاه می‌تواند بر اساس پژوهش، در دانشگاه‌ها صورت گیرد. از آنجایی که مؤسسه استنادی و پایش علم و فناوری جهان اسلام (ISC) بعنوان متولی رتبه‌بندی دانشگاه‌های کشور می‌باشد، بر مبنای نتایج رتبه‌بندی اعلامی سال ۱۴۰۲ بهره وری کمی و کیفی سنجیده شده است.

وی ادامه داد: مقالاتی که در این بررسی مورد نظر بوده اند، مربوط به سال ۱۳۹۹ می‌باشد. این سال آخرین سالی است که داده‌های آن در بانک اطلاعاتی رتبه‌بندی موجود می‌باشد و در آخرین رتبه‌بندی دانشگاه‌های ایران نیز لحاظ شده است.

شاخص‌های رتبه‌بندی دانشگاه‌ ها در ایران کدامند؟

شاخص‌های مورد بررسی شامل موارد زیر می‌باشد:

 تعداد کل مقالات، سرانه تولیدات مقالات علمی، سرانه مقالات دانشجویان تحصیلات تکمیلی، تعداد مقالات Q۱، سرانه مقالات نشریات Q۱ اعضای هیات علمی، سرانه مقالات نشریات Q۱ دانشجویان تحصیلات تکمیلی

رئیس موسسه گفت: در این بررسی  دانشگاه‌ها بر مبنای نظام رتبه‌بندی ملی ISC در گونه‌بندی‌ های جامع، صنعتی، علوم کشاورزی، هنر، زیر نظام، غیرانتفاعی و دانشگاه‌های وابسته به دستگاه اجرایی به تفکیک قدمت و نیز  به صورت تفصیلی بررسی شده است.

مقایسه عملکرد دانشگاه‌های ایران در انتشار مقالات علمی در پایگاه‌های WoS و ISC

در جدول ۱ اطلاعات گونه بندی، تعداد و قدمت دانشگاه‌های کشور در رتبه‌بندی ملی ISC نشان داده شده است.

جدول ۱. گونه بندی، تعداد و  قدمت دانشگاه‌های کشور در رتبه بندی ملی ISC

فاضل زاده خاطر نشان کرد: سرانه مقالات تولید شده اعضای هیات علمی در دانشگاه‌های جامع و صنعتی در شکل ۱ و ۲ آورده شده است.

۵ دانشگاه با بهترین عملکرد سرانه مقاله اعضای هیات علمی در بین دانشگاه‌های جامع بالای ۴۰ سال شامل دانشگاه‌های خوارزمی، تهران، تربیت مدرس، فردوسی مشهد و شهید بهشتی به ترتیب با ۲.۸۶، ۲.۸۶، ۲.۷۱، ۲.۴۹ و ۲.۳۰ می‌باشد.

در این شاخص، در بین دانشگاه‌های جامع بین ۲۰ تا ۴۰ سال دانشگاه‌های علامه طباطبایی، محقق اردبیلی، بین المللی امام خمینی (ره)، لرستان و یزد به ترتیب با ۳.۵۶، ۲.۵۶، ۲.۳۰، ۲.۰۷ و ۱.۹۸ و در دانشگاه‌های جامع زیر ۲۰ سال دانشگاه‌های آیت الله العظمی بروجردی، تربیت حیدریه، حضرت معصومه (س)، بزرگمهر قائنات و اردکان به ترتیب با ۲.۸۷، ۲.۱. ۹۸.۱. ۸۸ و ۱.۷۸ حائز بهترین جایگاه شده اند.

وی گفت: در سرانه مقالات تولید شده اعضای هیات علمی در بین دانشگاه‌های صنعتی بالای ۴۰ سال دانشگاه‌های علم و صنعت ایران، صنعتی خواجه نصیر الدین طوسی، صنعتی امیرکبیر، صنعتی شریف و صنعتی اصفهان به ترتیب با ۱.۹۲، ۱.۳۵، ۱.۳۴، ۱.۰۵ و ۰.۹۴ و همچنین در بین دانشگاه‌های صنعتی زیر ۴۰ سال دانشگاه‌های صنعتی اراک، جندی شاپور دزفول، صنعتی شاهرورد، صنعتی نوشیروانی بابل، تحصیلات تکمیلی صنعتی و فناوری پیشرفته کرمان و به ترتیب با ۱.۵۷، ۱.۵۲، ۱.۵۰، ۱.۳۲ و ۱.۳۲ حائز بهترین جایگاه شده اند.

رئیس موسسه ISC گفت: در جدول ۲ میانگین انتشارات دانشگاه‌ها در پایگاه  ISC لحاظ کمی و کیفی محاسبه شده برای کل دانشگاه‌ها و هر یک از گونه‌های دانشگاهی به تفکیک آورده شده است.

همانگونه که در جدول نشان داده شده است، به لحاظ میانگین تعداد کل مقالات و تعداد مقالات Q۱ در ISC، دانشگاه‌های زیرنظام در رتبه اول قرار دارند ولی به لحاظ سرانه تعداد مقالات اعضای هیات علمی این گونه از دانشگاه در رتبه آخر قرار می‌گیرند. به لحاظ میانگین سرانه تعداد کل مقالات و سرانه میانگین تعداد مقالات Q۱ در ISC، دانشگاه‌های گونه کشاورزی در رتبه اول قرار دارند.

وی ادامه داد: در انتشار مقالات WoS، در بین دانشگاه‌های جامع و صنعتی هم به لحاظ کمیت و هم به لحاظ کیفیت دانشگاه‌های صنعتی رتبه بهتری دارند، اما در انتشار مقالات ISC دانشگاه‌های جامع از دانشگاه‌های صنعتی بهتر عمل کرده‌اند که این به دلیل وجود رشته‌های هنر و  علوم انسانی و  نیز علوم اجتماعی در دانشگاه‌های جامع می‌باشد که اعضای هیات علمی این دانشگاه‌ها تمایل بیشتری به انتشار مقالات در نشریات داخلی دارند.

جدول ۲. میانگین شاخص های کمی و کیفی

برای اطلاع از متن کامل گزارش “بهره‌وری دانشگاه‌های کشور در تولید مقالات علمی نمایه شده در پایگاه بین‌المللی ISC ” منتشر شده توسط ISC به آدرس https://isc.ac/fa/page/462/ مراجعه فرمایید.