تسهیلات ویژه وزارت علوم برای اجرای تحقیقات نیازمحور

به گزارش ایسنا، دکتر زلفی گل با اشاره به وجود ۲۰ هزار دانش آموخته دانشگاه‌ها در کشور گفت: تنها راهکار ایجاد اشتغال این افراد توسعه فناوری و تقویت پارک‌های علم و فناوری است؛ از این رو علاوه بر آنکه در اولین فرصت معاونت فناوری در این وزارتخانه راه‌اندازی می‌شود، مجوز ایجاد صندوق علوم، تحقیقات و فناوری صادر می‌شود و در این مسیر رویکرد ما تعامل با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است.

دکتر محمدعلی زلفی گل در نشست رؤسای پارک‌های علم و فناوری کشور با اشاره به رتبه اول ایران در منطقه در حوزه تولید علم، افزود: با تولید بیش از ۷۰ هزار سند علمی، اختلاف ما با رتبه دوم منطقه بیش از ۲۰ هزار سند علمی است و این امر نتیجه تلاش دانشگاهیان، دانشمندان و پژوهشگران کشور است.

وی خاطر نشان کرد: ما امروز علاوه بر حفظ و صیانت از برج تولید علم و فناوری که در منطقه و جهان خودنمایی می‌کند و رتبه پانزدهم جهانی را در این زمینه کسب کردیم، در پی آن هستیم که برج تولید نوآوری، فناوری و کارآفرینی را هم به همان اندازه ارتقا دهیم تا از این نظر در منطقه خودنمایی کند و بستر لازم را برای ایجاد اشتغال در کشور نیز فراهم کند.

زلفی گل با اشاره به سیاست‌های جدید وزارت علوم با طرح این سوال که چه راهکارهایی را اتخاذ کنیم که از ترویج علم به تولید ثروت و ارزش برسیم و راهکار رسیدن از علم به عمل و دستیابی به  علم نافع چیست، اظهار کرد: سوالات متعددی در این زمینه مطرح است و رؤسای پارک‌های علم و فناوری به عنوان سرمایه‌های ارزشمند مدیریتی و فناوری کشور می‌توانند پاسخ این سوالات را مکتوب و برای ما ارسال کنند.

وزیر علوم با تاکید بر اینکه کشور در حال حاضر آماده تدوین برنامه توسعه هفتم است، ادامه داد: مقدمات تدوین این برنامه آغاز شده است و از شما رؤسای پارک‌ها درخواست دارم که جلسات هم اندیشی برگزار کنید و احکامی که لازم می‌دانید که در برنامه توسعه هفتم درج شود تا زمینه توسعه فناوری را در کشور فراهم کنید، احصا کرده و در اختیار مسوولان ذی ربط وزارت علوم، تحقیقات و فناوری قرار دهید.

وی با تاکید بر اینکه این حوزه یک پتانسیل خوبی در کشور است که نباید از آن غافل شویم، اضافه کرد: در عرصه فناوری و توجه به فناوری نیز ما باید به این نکته توجه کنیم که بهترین راه دستیابی به اقتصاد مقاومتی توجه ویژه به پارک‌های علم و فناوری در کشور است؛ چرا که با افزایش قیمت واردات، پتانسیلی در کشور ایجاد می‌شود که بتوانیم رونق تولید داخل را داشته باشیم و در راستای خود اتکایی و خودکفایی گام برداریم.

راهکارهای توسعه اشتغال برای دانش آموختگان دانشگاهی

زلفی گل به شرایط اشتغال فارغ التحصیلان دانشگاهی به ویژه در مقاطع تحصیلات تکمیلی، با تاکید بر اینکه ایجاد اشتغال با سطح سواد ارتباط مستقیم دارد، گفت: برای ایجاد اشتغال با سطح سواد زیر دیپلم مقداری هزینه نیاز است، ولی ایجاد شغل برای یک فرد دارای مدرک دکتری، هزینه چند برابری را می‌طلبد.

وزیر علوم، ایجاد شغل برای دانش آموختگان دوره‌های کارشناسی، کارشناسی ارشد و به ویژه دوره دکتری را تنها و تنها از طریق پارک های علم و فناوری و شرکت‌های دانش بنیان دانست و خاطر نشان کرد: ما نمی توانیم تمامی دانش آموختگان دوره‌های کارشناسی ارشد و دکتری را در سیستم‌های دولتی به کار بگیریم و طبیعی است که باید بخش اعظمی از آنها در بخش‌های خصوصی مشغول به فعالیت شوند.

وی با تاکید بر اینکه بخش‌های خصوصی نیز اگر بخواهند دانش آموختگان ارشد و دکتری را به کار بگیرند، باید سطح تولید آنها “های تک” و دارای تکنولوژی بالایی باشند، اظهار کرد: پارک های علم و فناوری مکان هایی هستند که بستر لازم را برای ایجاد و رشد شرکت های دانش بنیان و دانش پایه ایجاد می کنند و اگر ما می‌خواهیم خروج نخبگان را کاهش دهیم و از نخبگان کشور صیانت کنیم و برای دانش آموختگان دارای تحصیلات عالیه دکتری و ارشد شغل مناسب فراهم کنیم، راهی جز این نداریم که برای توسعه فناوری و پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد، هزینه کنیم.

راه اندازی معاونت فناوری در وزارت علوم

زلفی گل، هزینه کردن برای فناوری را بهترین نوع سرمایه‌گذاری برای آینده کشور دانست و یادآور شد: ما با توجه به این نیاز، در اولین فرصت معاونت فناوری در وزارت علوم را تاسیس خواهیم کرد و برای این منظور گام‌های اولیه را برداشتیم و خوشبختانه بسیاری از مسیر را طی کردیم.

وی با اشاره به انتصاب دکتر خیرالدین برای پیگیری راه‌اندازی این معاونت با بیان اینکه وی استاد ممتاز استان سمنان است، گفت: وی سال‌ها مدیریت دانشگاه سمنان را بر عهده داشت و در عرصه علم و فناوری توانمند است و مسؤولیت راه اندازی معاونت فناوری و نوآوری را به وی واگذار کردیم.

به گفته زلفی گل این معاونت در وزارت علوم تاسیس خواهد شد تا مراکز رشد و پارک‌های علم و فناوری متولی ویژه داشته باشند و تلاش شود که هم در شورای عتف و هم در هیات دولت و هم در مجلس، جایگاه فناوری و نوآوری در کشور تبیین شود و بروز و ظهور آن افزایش یابد.

وزیر علوم، تحقیقات و فناوری، با تاکید بر اینکه با راه اندازی این معاونت، درصدد هستیم که توسعه فناوری را به مطالبه عمومی و همگانی تبدیل کنیم، افزود: در حال حاضر عمده ترین معضل و مشکل جامعه کشور بیکاری است و باید نهضت تولید اشتغال ایجاد کنیم.

وی با اشاره به وجود ۲۰ هزار نفر تحصیلکرده در کشور، اظهار کرد: ما باید به فکر اشتغال این افراد باشیم و بهترین جایی که اگر تقویت کنیم و می‌تواند برای تحصیلکردگان دانشگاهی اشتغال ایجاد کند، پارک‌های علم و فناوری است که خوشبختانه با دستور رییس جمهوری مجوز تاسیس صندوق علوم، تحقیقات و فناوری را دریافت کردیم.

زلفی گل با بیان اینکه این مجوز از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی مصوب شد و رییس جمهور نیز آن را امضا کرد و این برای وزارت علوم صادر شد، ادامه داد: تلاش خواهیم کرد که در سال اینده اعتبار خوبی به این صندوق اختصاص دهیم و از پتانسیل آن برای تقویت فناوری استفاده شود.

رویکرد وزارت علوم با معاونت علمی ریاست‌جمهوری

وزیر علوم، شورای عالی عتف را یکی دیگر از ظرفیت‌های توسعه فناوری کشور دانست که باید از پتانسیل‌های آن استفاده شود، گفت: ارتباط ما با معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، ارتباط تکاملی و تکمیلی است و ما هرگز به دنبال تقابل با این معاونت نیستیم؛ چرا که همه ما در یک تیم به نام تیم علم و فناوری کشور هستیم.

وی دانشگاه آزاد و وزارت بهداشت  را از دیگر اعضای این تیم نام برد و افزود: همه ما تکه‌های پازل علم و فناوری کشور هستیم و از کنار هم قرار دادن آنها شکل پازل علم و فناوری کشور کامل می‌شود، بر این اساس سیاست ما تکاملی و تعاملی خواهد بود و سعی می‌کنیم رفتاری همگرا و هم افزا با سایر اعضای این تیم داشته باشیم.

توسعه فرهنگ فناوری گام دیگر وزارت علوم

زلفی گل، توسعه فرهنگ فناوری را از دیگر رویکردهای جدید وزارت علوم ذکر کرد و یادآور شد: در جامعه دانشگاهی یک فرهنگ عمومی و یک فرهنگ ویژه صنفی و دانشگاهی وجود دارد. در عرصه فناوری نیز به همین صورت است، از این رو باید در راستای توسعه فرهنگ فناوری در کشور و در میان جامعه دانشگاهی گام‌های موثری برداشته شود.

وی خطاب به روسای پارک‌های علم و فناوری با تاکید بر اینکه جلسه ویژه در این زمینه برگزار شود، گفت: در این جلسات باید بررسی شود که برای توسعه فرهنگ فناوری و نوآوری و کارآفرینی چه اقدامات و نوآوری‌هایی باید انجام شود و این اطمینان وجود دارد که کارشناس‌تر از رؤسای پارک‌ها در این زمینه وجود ندارد.

وزیر علوم، پارک‌های علم و فناوری را اتاق فکر وزارت علوم توصیف کرد و یادآور شد: علاوه بر آن باید بررسی شود که برای افزایش تعداد واحدهای فناور مستقر در مراکز رشد و پارک‌ها، معافیت مالیاتی، حمایت مالی و اتخاذ سیاست‌ها و قوانین و مقررات چه راهکارهایی باید اتخاذ شود.

وی با اشاره به ضرورت توجه به دیپلماسی علم و فناوری، اظهار کرد: ما نباید سیاست “عنکبوت وار” را برای خود ترسیم کنیم؛ چرا که چنین سیاستی در حوزه علم و فناوری باعث خواهد شد که رشد شایسته از این حوزه گرفته شود؛ از این رو دیپلماسی علم و فناوری نیاز به راهکارهای خاص خود دارد.

زلفی گل، با بیان اینکه باید در زمینه‌هایی چون فرهنگ نوآوری و فناوری، دیپلماسی فناوری و ارتباط با کشورهای همسایه نیز جلساتی برگزار شود، اضافه کرد: ضمن آنکه اقداماتی در تاسیس شرکت‌های دانش بنیان انجام می‌دهیم، برای ایجاد اشتغال برای دانش آموختگان باید ارتباط پارک‌ها با کسب‌وکارهای کوچک و خانگی و روستایی و عشایری نیز ترسیم شود.

این مقام مسوول، تاکید کرد: پارک‌های علم و فناوری تنها نباید زاویه دید خود را به نوع خاصی از فناوری معطوف کنند و اگر این نهادها بخواهند جایگاه خود را بیابند لازم است که در عرصه اجتماعی وارد شوند، به عنوان نمونه بهتر است پارک های علم و فناوری استان‌ها با کمیته امداد آن استان ارتباط برقرار کنند؛ چرا که این نهاد در راستای خودکفایی تحت تکفل خود برنامه‌هایی را در دستور کار دارد.

وی اضافه کرد: اگر پارک‌های علم و فناوری به کمک این نهاد بروند، یقینا می‌توان توفیقات کمیته امداد را چند برابر کرد. بر این اساس نیاز داریم که در زمینه نقش پارک‌های علم و فناوری برنامه جامعی تدوین شود.

ایجاد نظام پیشنهادات

وزیر علوم از راه اندازی نظام پیشنهادات خبر داد و در این باره توضیح داد: بر اساس این نظام، در حال تاسیس سامانه جامعی برای تحقیقات نیاز محور هستیم که خوشبختانه گام‌های خوبی در این زمینه برداشته شده است؛ به این صورت که تمامی نیازهای صنایع خصوصی و دولتی را از طریق شورای عتف که بر همه نهادهای دولتی اشراف دارد، دریافت کنیم که این پیشنهادات در پایگاه استنادی علوم جهان اسلام نمایه سازی خواهد شد.

وی با بیان اینکه در این سامانه شرایطی ایجاد شده که هر شهروند ایرانی هر نیازی که تشخیص می‌دهد، بتواند به این پایگاه ارسال کند، افزود: این پیشنهادات پس از داوری نمایه‌سازی می شود و در نهایت پیشنهادات نمایه‌سازی شده در این پایگاه، در معرض دید اساتید و دانشجویان ارشد و دکتری قرار داده می‌شود.

به گفته وی هر محققی که در راستای این نیازها طرح و پایان‌نامه‌ای ارائه دهد، مورد حمایت ویژه قرار خواهد گرفت، ضمن آنکه چنین تحقیقاتی با رویکرد رفع نیازها در آیین نامه‌های ترفیع و ارتقا و اعطای گرنت، به صورت ویژه دیده می‌شوند.

وزیر علوم تاکید کرد: ظرفیت پذیرش دانشجویان دکتری و ارشد اساتیدی را که پایان‌نامه دانشجویان ارشد و دکتری آن‌ها بر پایه رفع نیازهای کشور باشد، ارتقا می‌دهیم و شرایطی را ایجاد خواهیم کرد که بخش قابل توجهی از پتانسیل تحقیقات کشور در راستای نیازهای جامعه باشد.

وی تصریح کرد: ما در حال راه‌اندازی این سامانه هستیم و گام های اولیه آن برداشته شده است.